سازه های آبی شوشتر

سازه‌های آبی تاریخی شوشتر مجموعه‌ای به هم پیوسته از پلها، بندها، آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب هستند که در ارتباط با یکدیگر کار می‌کنند و در دوران هخامنشیان تا ساسانیان، جهت بهره‌گیری بیشتر از آب ساخته شده‌اند.

نهر گرگر (رودخانه دست کند گرگر) مربوط به دوره هخامنشی است و در شمال شهر شوشتر، در محل بند میزان از شاخه اصلی رودخانه کارون جدا شده و در روستای بندقیر در جنوب شوشتر مجددا به رود کارون می پیوندد. این اثر در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۵۹۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این نهر (رودخانه دست کند) به همراه ۱۵ اثر تاریخی دیگر شوشتر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ (۵ تیرماه ۱۳۸۸) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسید. برخی از اجزای نظام آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ثبت شده ایران در میراث جهانی یونسکو در مسیر این رودخانه دست کند قرار دارند و عبارتند از:

بند میزان
پل بند گرگر
مجموعه آبشارها و آسیابهای آبی
بند برج عیار و نیایشگاه صابئین
بند ماهی بازان شوشتر (بند خداآفرین)